Rooms Katholieke kerk Nes, Sint Clemens Kerk
Sint Clemens Kerk
De Neogotische kerk uit 1878 werd ontworpen door de architect Pierre Cuypers. Cuypers had in 1877 een kerk gebouwd in de Noorse plaats Halden. Noorse invloeden zijn in het ontwerp van de kerk in Nes aanwezig, al is het ontwerp ook groteneels gebaseerd op Cuypers' kerk in Ruurlo uit 1868. De eenbeukige kerk met dakruiter heeft een hoog dak met een overhangende dakrand. De kerk bestaat voor een groot deel uit houten constructies die in Cuypers' atelier in Amsterdam werden gemaakt en pas in Nes werden geassembleerd. De kerk is rond 1958 uitgebreid met twee lage transepten onder architectuur van Herman van Wissen. Het hoogaltaar is uit 1885 en de gebrandschilderde ramen uit 1897. De kerk is een rijksmonument. De kerk staat aan de Kardinaal De Jongweg, vernoemd naar de in Nes geboren Johannes de Jong (1885-1955).
Door brand verwoest
De kerk werd in de vroege ochtend van 5 februari 2013 geheel door brand verwoest. De pastorie en een bijgebouw bleven wel behouden. De kerk is herbouwd en sinds eind 2016 weer in gebruik.
Geschiedenis
Uit diverse bronnen is bekend dat tussen 1587 en 1627 geen Rooms-Katholieke zielszorg werd beoefend op het eiland. De erfheren Van Cammingha waren weliswaar allemaal niet even protestant, maar de Rooms-Katholieke religie werd verboden. Na 1627 komt daar een kentering in en dat is het startsein voor de vaste missie-statie van de Jezuïten. Deze godsdienstvrijheid leidde er toe dat er in 1630 (anderen noemen het jaar 1645) in Nes een kerkje werd gebouwd dat aan St. Clemens, de patroon van de zeevaarders, was gewijd. In 1646 kwam in elk geval de eerste vaste bedienaar van deze missiepost. Dit kerkje, dat aan de Ballumerweg staat, is gebruikt tot de huidige St. Clemenkerk gereed kwam in 1879. In 1832 vond de laatste verbouwing plaats, terwijl de kerk tegenwoordig als boerderij dienst doet. De sporen van het verleden zijn met name bij de ramen nog goed zichtbaar.
De bouwgeschiedenis van de St. Clemenskerk heeft haar begin in de zeventiger jaren van de 19e eeuw. De toenmalige pastoor O.A. Scholten, begon via het dagblad "De Tijd" een aktie om geld in te zamelen voor de nieuwbouw van een kerk. Al vrij snel is er geld genoeg ingezameld en kan het plan worden verwezelijkt. De bouw van de kerk is begonnen in 1878 en in oktober 1879 werd de kerk plechtig ingewijd. De kosten voor de bouw bedroegen 17.000 gulden.
Pierre Cuypers
De St. Clemens kerk werd gebouwd door de 19e eeuwse bouwmeester P.H.J. Cuypers uit Roermond. Deze architekt was dé man in Nederland van de neogotiek, wat niet verwonderlijk is voor iemand die bij de Fransman Violet le-Duc in opleiding is geweest. Tot Cuypers bekendste creaties behoren ongetwijfeld het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam en de Viluskerk te Hilversum. Hoewel ook de St. Clemenskerk duidelijke neogotische sporen vertoont, nam Cuypers voor deze kerk zijn voorbeeld aan de Noorse stavekerkjes.
Bron: "Rij d'r eens langs! Reisgids langs Amelander Kerken en Zerken', door J.H. Strubbe.
Rooms Katholieke Sint Clemens Kerk
Kardinaal de Jongweg 33
9163 HZ, Nes
06-30613564