Vogels op Ameland
De kijker om je nek, je oren gespitst. Vogel kijken op waddeneiland Ameland is thuiskomen met veel nieuwe vinkjes in je vogelboek.
Boompiepers, tjiftjafs, nachtegaaltjes, zomertortels. Ook de minder voorkomende bladkonkinkjes en vuurgoudhaantjes zijn te vinden op het Waddeneiland. Het is slechts een piepkleine greep uit de lijst vogels die er te spotten zijn. En niet alleen de kleine vliegers vinden hun weg naar het Nederlandse eiland, ook buizerds, ransuilen of sperwers vinden het hier goed vertoeven.
Cruciaal toevluchtsoord
Ameland, met zijn diverse landschappen en unieke ligging, fungeert als een cruciaal toevluchtsoord en broedgebied voor een indrukwekkende verscheidenheid aan vogelsoorten. Ameland ligt op de trekroutes van vele soorten. Tijdens de migratieperiodes, zowel in het voorjaar als in het najaar, gebruiken trekvogels het eiland en de Waddenzee als tussenstop om uit te rusten en te foerageren voordat ze hun reis voortzetten.
Een belangrijk tussenstation, onderweg naar het warme zuiden. De lange reis die de vogels afleggen kost namelijk veel energie en Ameland en de Wadden bieden de vogels alles wat ze nodig hebben om te pauzeren, overwinteren of te broeden. De verantwoordelijkheid die de Waddenzee heeft voor het voortbestaan van trekvogels op wereldschaal heeft er mede voor gezorgd dat het waddengebied nu deel uitmaakt van de UNESCO Werelderfgoedlijst.
De 10 mooiste vogelkijkplekken op Ameland
Duinmeer bij Hollum
Een goede plek om wintertaling, nonnetje en smienten te bekijken. Misschien zie je zelfs een bruine kiekendief. Tip: bekijk ze vanuit de vogelkijkhut
Groene strand
Strandlopers rennen hier in grote getale langs de waterlijn. Mooi gebied om langs te wandelen. Info over het Groene strand
Feugelpôlle
Kijk vanaf de dijk uit over het wad en aan de andere kant het weidevogelgebied vol grote groepen ganzen.
Ballumerbocht
Mooi uitzicht over het wad. Tijdens laagwater zijn hier volop steltlopers zoals scholekster, wulpen en plevieren te bewonderen.
Hagedoornveld
Prachtig uitzicht over het wad. In het voorjaar tureluurs, grutto's en ook kans op grauwe ganzen. Neem een kijkje bij de eendenkooi.
Dijk bij de Reeweg (Nes)
Hier zijn vaak groepen rotganzen en goudplevieren te zien in het weiland. Met een goede verrekijker kun je zeehonden op een zandplaat zien liggen.
Veerdam/haven Nes
Mooie plek om scholeksters te zien. Direct oostelijk van de pier ligt een kleine kwelder die door steltlopers als hoogwatervluchtplaats wordt gebruikt.
Strandpaviljoen Sjoerd
In het najaar zijn hier met een verrekijker veel zeevogels te zien. Zee-eenden en jan-van-genten zijn met noorderwind ook met het blote oog te zien.
Kooiduinen
Tijdens hoogwater zijn hier veel steltlopers te zien. Kijk ook uit naar slechtvalken en sneeuwgorzen.
Oerdblinkert
Uitzichtpunt op het hoogste duin van Ameland. Grote kans om jagende kiekendieven te zien. In de bosjes zitten tijdens de trektijd veel zangvogels.
Waddenzee als Voedselbron
Wadvogels op Ameland
Het getijdengebied van de Waddenzee speelt een belangrijke rol in het aantrekken van wadvogels naar Ameland. Bij laagwater worden wadplaten blootgelegd, waardoor een overvloed aan vis, schaaldieren en andere ongewervelde zeedieren beschikbaar komt. Dit fenomeen trekt steltlopers en andere wadvogels aan die zich tegoed doen aan het overvloedige voedsel.
Door eb en vloed ontstaat zowel op de wadbodem als in het water een enorm voedselreservoir voor 600 tot 1000 vogels per vierkante kilometer: plankton, algen, wieren, verschillende soorten jonge vis, garnalen, wormen en schelpdieren zijn hier te vinden.
Vogelspot periodes
Op Ameland zijn er altijd vogels te zien. Toch zijn er periodes in het jaar waarbij je nog meer vogels kunt spotten dan normaal.
Voorjaar
Maart - Mei
Dit seizoen is ideaal omdat veel trekvogels terugkeren naar hun broedgebieden. Je kunt verschillende soorten zangvogels, watervogels en roofvogels zien.
Zomer
Juni - Augustus
Dit is het broedseizoen, wat betekent dat je veel vogels kunt zien die hun jongen grootbrengen. Strand- en kustvogels zijn vaak actief.
Najaar
September - November
Net zoals in het voorjaar, is het najaar een tijd van trekvogels. Vogels migreren naar het zuiden en je kunt grote groepen steltlopers en watervogels zien.
Broedseizoen
De duinen, moerassen en bossen op Ameland vormen het perfecte decor voor vogels om nesten te bouwen en hun jongen groot te brengen. Het broedseizoen op Ameland is een periode van bedrijvigheid en vitaliteit.
Voor veel verschillende vogelsoorten vindt het broedseizoen plaats tussen 15 maart en 15 juli. Nou ja, zo zien wij dat. De vogels zelf hebben hun eigen planning. Het broedseizoen voor de vogels varieert per vogelsoort én per jaar. Zo zijn de blauwe reiger en de bosuil vroege vogels en broeden moerasvogels en watervogels juist wat later. Tijdens de gehele broedperiode zijn de nesten en eieren wettelijk beschermd, vanaf het eerste takje tot het uitvliegen van het laatste jong.
Strandbroeders
Het strand is de kraamkamer van strandbroeders. Strandbroeders zijn vogels die het strand uitkiezen om er hun nest te maken en hun jongen groot te brengen.
Op Ameland zijn het vooral de:
- Bontbekplevier
- Strandplevier
- Dwergstern
Ze behoren tot de zeldzaamste en kwetsbaarste broedvogels van ons land. Het zijn kleine vogels, die aangepast zijn aan het leven op het strand.
Groene strand
Het Groene Strand van Ameland is vooral belangrijk voor de strandplevier. Op dit moment zijn er nog maar enkele tientallen broedparen in het Waddengebied. Ameland is veruit het populairst als broedlocatie. Deze vogels zijn kwestbaar, om ze te beschermen zijn er van 1 april - 15 augustus nesten gemarkeerd en enkele delen van het Groene strand zijn tijdens het broedgebied niet toegankelijk.
Help deze kwetsbare vogels en hun jongen het broedseizoen door. Houd afstand en ga niet naar de nesten. Houd honden aan de lijn. Zo geniet je van het strand zonder vogels te verstoren.
Tip: ga naar 't Oerd!
't Oerd is het uiterste puntje van het eiland, een oud begroeid duingebied met hoge duinen en duinvalleien. Een natuurgebied rijk aan veel soorten vogels; je vindt er de blauwe en bruine kiekendief, eidereend, bergeend, wulp, kluut, visdief, tapuit, de velduil, grutto’s, strandlopers en nog veel meer.
’t Oerd is net zo ruig als het klinkt. Een natuurgebied dat in open verbinding staat met de zee, daardoor stroomt het natuurgebied regelmatig onder. Het is een bijzonder vogelrijk gebied. Er broeden ruim drieduizend paartjes zilvermeeuwen. Ook kun je er lepelaars, wulpen, tapuiten en soms zelfs een blauwe kiekendief zien.
Vogelkijkhut Ameland
Deze vogelkijkhut ligt ten noorden van het dorp Hollum, aan de rand van een duinmeer. Het is een prachtig gevarieerd gebied. De entree is al de moeite waard, door duinlandschap met graslanden. Ook interessant voor flora en vlinders. Je ziet er zangvogels, kiekendieven en ganzen. Enkele van de mooie vogels die je hier kunt vinden zijn fuut, koekoek, kleine mantelmeeuw, aalscholver, bruine kiekendief, dodaars, nonnetje en waterral.
Let op: de vogelkijkhut is alleen per voet en fiets bereikbaar
Wa(d)t voor vogels?
Ameland herbergt een flink aantal vogelsoorten, van veel voorkomende tot bijzondere vogelsoorten, waaronder zeldzame trekvogels. Van majestueuze zeearenden tot kleurrijke plevieren, elke vogel draagt bij aan de biodiversiteit en de magie van het vogelleven op het eiland.
Het is belangrijk om te weten dat de vogelbevolking kan variëren en afhankelijk is van het seizoen. Tijdens de trekperiodes in het voorjaar en najaar kun je mogelijk een bredere diversiteit aan vogels waarnemen. Het observeren van deze vogels in hun natuurlijke omgeving op Ameland biedt een prachtige ervaring voor vogelliefhebbers en natuurliefhebbers.
Wil jij weten welke vogelsoorten er de laatste tijd op Ameland waargenomen zijn? Neem dan zeker een kijkje op Waarnemingen.nl!
Uitvogelen
Gratis App
De Vogelbescherming heeft de gratis app 'Wadvogels'. Daarmee wordt het extra leuk en gemakkelijk om de vogels in het Waddengebied te herkennen. De app bevat een vogelgids met 190 vogelsoorten, inclusief illustraties, geluiden, beschrijvingen en een handige herkenningsfunctie. Een must-have als je gaat vogelspotten op Ameland!
Vogelgidsen
Of je nu een ervaren vogelaar bent of gewoon nieuwsgierig naar de gevederde vrienden om je heen, de vogelgidsen uit onze webshop geven inzicht in diverse soorten en hun leefomgeving. Verrijk je vogelkennis met gedetailleerde illustraties, boeiende feiten en handige tips voor observatie. Bestel vandaag nog en ontdek de vogelwereld!
Arrangementen
Ameland, de place-to-be voor beginnende en ervaren vogelaars.
Speciaal voor iedereen die Ameland en alle vogels op Waddeneiland Ameland wil gaan ontdekken, hebben wij mooie arrangementen samengesteld.
Enne... vergeet vooral niet je verrekijker mee te nemen op vakantie!
Exposities
In het Natuurcentrum zijn maar liefst twee permanente exposities gericht op vogels:
50 jaar Wadvogeltellingen op Ameland
Een uniek overzicht van de aantallen en soorten wadvogels op het eiland door de jaren heen. Waarom komt de ene soort zomers naar Ameland en de andere juist in de winter? Het eilandritme van eb en vloed speelt hierin een belangrijke rol.
Roofvogels en uilen op Ameland, toppers in de natuur
In deze expositie ligt de nadruk op het broedseizoen. Hierbij is gebruik gemaakt van de resultaten van inventarisaties van geheel Ameland gedurende de afgelopen 30 jaar. In grafieken is zelfs de ontwikkeling van het aantal broedparen op Ameland te zien. De basis van de expositie zijn foto’s en video’s die op Ameland gemaakt zijn.
Overnachten in een vogelhuisje
Wil je naar Ameland om vogels te spotten? Dan is het natuurlijk extra leuk om te overnachten in een echt vogelhuisje! Oftewel: een vakantiehuis, appartement, tent, hotel of groepsverblijf met een vogelnaam! We hebben ze voor je op een rijtje gezet.
Wist je dat....
Wadvogels een verzamelnaam is?
Een verzamelnaam voor zo’n 40 soorten eenden, meeuwen, steltlopers en ganzen die voor voedsel voor een groot deel afhankelijk zin van het wad. Natuurlijk zijn er ook vogels die geen wadvogels te noemen zijn, maar hier wel veel voorkomen, zoals de goudplevier, kievit, spreeuw, kraai en de kwikstaart.
Het wad is een prachtig en uniek natuurgebied. Vanaf Ameland biedt de Waddenzee in elk jaargetijde een prachtig schouwspel!
Een Scholekster op Ameland Bonteluw genoemd wordt?
Op Ameland wordt 'Amelands' gesproken, een dialect met zowel Hollandse en Friese kenmerken. Op het eerste gehoor klinkt het misschien Fries. Toch is het Amelands geen Fries dialect. Het is een zogenaamde mengtaal, met zowel Hollandse als Friese kenmerken.
Één van de woorden die in het Amelands anders is dan in het Nederlands, is het woord voor Scholekster. Deze vogels wordt op Ameland namelijk 'Bonteluw' genoemd. De Scholekster staat ook wel bekend als 'bonte piet' en wordt in Friesland 'strânljip' (strandkievit) genoemd.
(Oude) volksnamen van de scholekster zijn 'kliet', 'oestervisscher' (Groningen), 'lieuw' (Friesland en Texel) en 'zeekiewiet' (Amsterdam). Waarschijnlijk is het Amelandse 'Bonteluw' ontstaan uit de combinatie van 'Bonte Piet' en het Friese 'Lieuw'.
De documentaire "Grutto" deels werd opgenomen op Ameland
De grutto is de hoofdrolspeler in de natuurdocumentaire Grutto! (2022) van Rubens Smit (bekend van WAD en de Nieuwe Wildernis). De crew volgt de grutto op zijn reis van Senegal via Portugal naar Nederland en Estland. En overal moeten mensen en vogels vechten om te overleven.
Ruben Smit: “De grutto is de ideale verhalenverteller van hoe de natuur ervoor staat in ons agrarische land en hoe onze nationale natuur verbonden is met die van elders in de wereld”
Het Waddengebied het vogelrijkste gebied van West-Europa en Noord-Afrika wordt genoemd
Per jaar trekken door dit rustgebied zo'n 5 à 6 miljoen vogels. Het heeft een unieke betekenis voor de vogelstand in Europa en als natuurgebied kent het zijn weerga niet.
De Vogelbescherming een mooi overzicht heeft waar je alle wadvogels kunt zien
Ontdek mooie vogelplekken en leer de vogels herkennen!
Er een paar leuke vogeldownloads zijn
De Vogelbescherming heeft een paar leuke downloads:
Een meeuw op Ameland Kôb genoemd wordt?
Zeg je Waddeneiland, dan zeg je meeuwen. Op Ameland zijn er verschillende soorten meeuwen te zien.
Op de lage kwelders op Oost-Ameland komen bijvoorbeeld grote kolonies voor van Zilvermeeuw en Kleine mantelmeeuw. Ook Kokmeeuwen zijn op Ameland te vinden.
In plaats van een 'meeuw' spreekt men in het Amelands dialect over een 'Kôb' [kɔ:p].